Rower - integralne narzędzie transportu w aglomeracji

Na terenie Krakowskiego Obszaru Funkcjonalny (KrOF) trasy rowerowe liczą 93 kilometry (dróg dla rowerów) oraz 42  kilometry (dróg dla rowerów i pieszych), przy czym najlepiej rozwiniętą sieć tras rowerowych ma sam Kraków z blisko 230 km dróg rowerowych lub odcinków mieszanych (czytaj więcej). Trasy krakowskie pełnią funkcję głównie komunikacyjną, te wokół miasta w dużej mierze stworzone zostały z myślą o wykorzystaniu turystyczno-rekreacyjnym.  Na infrastrukturę rowerową składają się nie tylko drogi rowerowe. W centrum miasta brakuje miejsca na ich budowę, ale stosuje się rozwiązania z zakresu inżynierii ruchu. Kraków obecnie ma prawdopodobnie najwięcej w Polsce rozwiązań opartych na kontraruchu. To odcinki, gdzie na ulicach jednokierunkowych dopuszczona jest jazda rowerem „pod prąd”, ale tylko tam, gdzie obowiązuje ograniczenie prędkości do 30 km/h. W mieście nie brakuje pasów rowerowych i śluz ułatwiających rowerzystom bezpieczne pokonanie skrzyżowań. Dzięki obecności takich rozwiązań mniej wprawni rowerzyści chętniej korzystają z roweru w mieście. Ale sama infrastruktura do jazdy nie wystarczy. Dlatego Kraków sukcesywnie inwestuje w stojaki rowerowe, monitorowane parkingi rowerowe oraz  wiaty rowerowe. Bez możliwości bezpiecznego przypięcia roweru trudno mówić bowiem o efektywnym codziennym korzystaniu z niego. Na koniec 2018 r. takich miejskich stojaków było już ponad 6000. Krakowski Oficer Rowerowy doprowadził do uruchomienia (w 2016 r.) automatycznych liczydeł rowerowych. Dzięki temu możliwe jest monitorowanie trendów rowerowych w mieście – również tego jak duża część rowerzystów wybiera rower zimą (około 25-30%).

Koncepcje sieci rowerowej

Mając na uwadze uwarunkowania terenowe KrOF zlokalizowanego w obrębie Wyżyny Krakowskiej, Kotliny Sandomierskiej, Podgórza Wielickiego oraz przeciętego doliną rzeki Wisły zostały opracowane odpowiednie założenia do koncepcji systemu tras rowerowych. Trasy w gminach będą tak realizowane, aby umożliwić mieszkańcom dojazd do węzłów komunikacyjnych, gdzie skorzystają z usług transportu zbiorowego:

• w promieniu 2,5 km od węzłów komunikacyjnych gminy będą dążyć do rozwoju infrastruktury rowerowej ułatwiającej dojazd;
• w rejonie obiektów użyteczności publicznej (urzędy, szkoły, biblioteki) gminy zadbają o możliwość pozostawienia roweru; w przypadku realizacji inwestycji drogowych gminy będą dążyć do budowy infrastruktury wspierającej ruch rowerowy;
• zostaną podjęte działania w kierunku przedłużenia krakowskiej sieci tras rowerowych poza miasto;
• podjęte zostaną starania w kierunku utworzenia obwodowej trasy głównej przebiegającej wokół Krakowa łączącej węzły komunikacyjne na terenie gmin KrOF;
• wojewódzkie trasy rowerowe (EuroVelo 4 oraz 11, VeloRudawa) zostały uznane jako główne, które umożliwiają podróżowanie wewnątrz KrOF;
• w celu rozwijania infrastruktury rowerowej zostaną wykorzystane tereny o korzystnym ukształtowaniu terenu (np. doliny rzeczne).

System roweru miejskiego

W mieście działa też rower miejski „Wavelo”. Operator systemu dostarcza najnowocześniejsze rowery czwartej generacji, które są bezpieczne, wygodne oraz łatwe w zlokalizowaniu (posiadają komputer pokładowy oraz GPS). Do dyspozycji mieszkańców jest co najmniej 150 stacji oraz 1500 rowerów. W ramach systemu funkcjonują także dodatkowe stacje sponsorskie.  Ponadto  istnieje możliwość utworzenia czasowych stacji rowerowych w oparciu o istniejące stojaki rowerowe. Takie rozwiązanie było stosowane podczas Targów Książki – przy ich siedzibie oraz w rejonie największych cmentarzy podczas uroczystości Wszystkich Świętych. Dużą zaletą systemu jest to, że działa również w okresie zimowym. Ważne jest również, że oddać rower można także poza stacją, co znacznie podnosi elastyczność całego systemu. Kraków był pierwszym miastem, w którym uruchomiono całoroczny system roweru miejskiego czwartej generacji. Co więcej jako pierwsze miasto w Polsce zastosował koncesję dla wyboru wykonawcy i dzięki temu praktycznie nie ponosi kosztów funkcjonowania systemu.

Źródło: Wavelo

Rowerem do pracy i rowerowy maj

Kraków aktywnie włącza się w różne inicjatywy mające na celu popularyzowanie roweru jako środka transportu. Do dorosłych, osób aktywnych zawodowo skierowana jest akcja „Rowerem do pracy”, której celem jest zachęcenie osób zmotoryzowanych do wyboru roweru w drodze do pracy. Z kolei dla najmłodszych akcja „Rowerowy maj”, w której dzieci mogą rywalizować i zbierać nagrody. Do szkoły mogą oni przyjechać: na rowerze, hulajnodze, na rolkach czy deskorolce. Przede wszystkim liczy się aktywność. W ramach kampanii „Rowerem do pracy, czyli dom, rower, praca… i tak w kółko” firmy i instytucje zgłoszone do programu nagradzają tych pracowników, którzy w codziennej podróży do pracy wybierają rower (własny lub z wypożyczalni). Dzięki tej akcji na ulicach w mieście jest mniej samochodów, a tym samym również mniej spalin trafia do atmosfery. Obecne szacunki wskazują, że nawet 5 proc. wszystkich podróży po Krakowie odbywa jest za pomocą roweru.

Przedszkolaki, uczniowie oraz nauczyciele krakowskich szkół aktywnie włączają się do akcji „Rowerowy maj”, jednej z największych w Polsce. Jej głównym zadaniem jest popularyzowanie roweru jako środka transportu w drodze do szkoły. W tym programie promującym zdrowy styl życia oraz zrównoważoną mobilność wśród najmłodszych wzięło udział 7641 uczestników. Poprzez zabawę z elementami rywalizacji zmniejsza się liczba samochodów dowożących dzieci do szkoły, a u najmłodszych kształtują się dobre i zdrowe nawyki.

Dokumenty

Koncepcja rozwoju systemu rowerowego na terenie KrOF

Załącznik 1 – Lokalizacja węzłów przesiadkowych na terenie Krakowskiego Obszaru Funkcjonalnego

Załącznik 2 – Lokalizacja węzłów przesiadkowych oraz przebieg trasy głównej i uzupełniających