Kierunki rozwoju transportu zbiorowego

Transport zbiorowy to priorytet

W 2018 r. do pojazdów krakowskiej komunikacji zbiorowej wsiadło o 30 proc. pasażerów niż jeszcze w 2013 r. Jednocześnie przez centrum miasta przejechało o 7 proc. samochodów mniej. Kraków chce podtrzymać ten trend dlatego coraz silniej stawia na rozwój sieci transportu publicznego. Obecnie opracowywane „Studium wykonalności budowy szybkiego, bezkolizyjnego transportu szynowego w Krakowie”, współfinansowane przez instrument Unii Europejskiej „Łącząc Europę”, da odpowiedź na pytanie jak powinien być rozwijany system komunikacji zbiorowej. Do roku 2021 SKA uzyska docelowy wymiar i pełną funkcjonalność.

Kraków w ostatnich latach intensywnie inwestował w rozwój transportu publicznego, tak aby w pełni dostosować jego funkcjonowanie do rosnących potrzeb. W celu zapewnienia najwyższego komfortu i bezpieczeństwa podróżowania podjęto wiele kroków, w tym opracowano nowe rozkłady jazdy, uruchomiono nowe linie komunikacji zbiorowej, zakupiono nowoczesne tramwaje i autobusy. W kolejnych latach pojawią się nowe linie tramwajowe – m.in. do Górki Narodowej oraz uruchomiona zastanie w 2020 roku Szybka Kolej Aglomeracyjna (SKA), która znacząco wpłynie na krakowski transport.

Szybka Kolej podstawą transportu metropolitalnego

SKA ma szczególne znaczenie dla mieszkańców podkrakowskich miejscowości jak również krakowian, bo dzięki niej wszyscy szybciej i wygodniej dotrzemy do centrum miasta. Krakowski węzeł kolejowy ma promienisty układ i pozwoli na wyjazd w sześciu kierunkach: Balice Lotnisko; Krzeszowice – kierunek Katowice; Zastów – kierunek Miechów; Podłęże – kierunek Tarnów; Wieliczka Rynek; Skawina – kierunek Wadowice. SKA będzie miała sześć węzłów przesiadkowych: Kraków Główny, Prądnicka, Bronowice, Balice, Batowice, Powstańców Wielkopolskich, Bieżanów. Mieszkańcy podkrakowskich aglomeracji nie będą musieli wjeżdżać do miasta, zostawią swój samochód pod domem lub na parkingu w pobliżu dworca i wsiądą w pociąg, którym dojadą do Dworca Głównego w kilkadziesiąt minut.   Docelowo w ramach SKA przewiduje się uruchomienie trzech linii:

  • SKA 3 (uruchomiona częściowo 11 grudnia 2016 roku);
  • SKA 2 (uruchomiona 13 grudnia 2015 roku na odcinku Sędziszów – Kraków Główny i 10 grudnia 2017 roku wydłużona do Skawiny);
  • SKA 1 (uruchomiona częściowo 14 grudnia 2014 roku, a w całości 28 września 2015 roku).

Zmniejszamy udział samochodów

Miasto ma w planach, aby do 2020 roku zmniejszyć liczbę samochodów na ulicach o około 30 procent w ciągu dnia w porównaniu z 2013 r. Zwiększone środki na komunikację zbiorową czy budowę nowych dróg dla rowerów mają zachęcić kierowców do wyboru tramwaju, autobusu lub roweru (system publicznego roweru Wavelo) zamiast samochodu. Dla sprawniejszego przemieszczania się autobusów po mieście Kraków – jako pierwsze miasto w Polsce – wyznaczył specjalne pasy autobusowe, których obecnie jest 28 kilometrów. Miasto nie zapomina również o pieszych, podejmuje szereg działań, aby w ścisłym centrum mogli szybko i sprawnie się przemieszczać.

Więcej pasażerów - więcej linii

Jednak rosnąca liczba pasażerów komunikacji miejskiej skłania miasto do podjęcia bardziej odważnych działań. Pod koniec 2019 r. ma być gotowy dokument, który pozwoli podjąć decyzję w jaki sposób rozwijać miejski transport zbiorowy w następnych latach. Dziś jest coraz mniej wątpliwości, że będzie to jakaś forma transportu podziemnego. Dzięki środkom finansowym z Unii Europejskiej, w ramach instrumentu „Łącząc Europę” (CEF),  Studium wykonalności budowy szybkiego, bezkolizyjnego transportu szynowego w Krakowie pokaże czy Kraków powinien się skupić na budowie metra. Dotychczasowe badania wskazują raczej na potrzebę budowy podziemnych linii tramwajowych, które w dalszych dekadach można by przebudować w linie metra. Taki ruch wydaje się koniecznością, bo sieć torowisk tramwajowych – fundament krakowskiej komunikacji miejskiej – nie zdoła  przyjąć więcej pojazdów, a więc nie będzie mogła zapewnić odpowiedniej częstotliwości przejazdów dla rosnącej grupy pasażerów. Tunele przebiegające pod najstarszą częścią miasta pozwoliłyby znacząco podnieść moce przewozowe sieci transportowej.

Samochody zapraszamy na obwodnice

Jednocześnie, aby zapewnić alternatywne możliwości poruszania się po mieście i zarazem ograniczyć ruch samochodowy w centrum Krakowa, budowany jest etap III obwodnicy Krakowa – Trasa Łagiewnicka, która połączy Kurdwanów z Ruczajem. Jej dalsze etapy poprowadzą w przyszłości przez Pychowice do Bronowic. Wszystko po to, by kierowcy decydowali się na omijanie centrum miasta, dzięki czemu jest szansa na obniżenie poziomu zanieczyszczeń powietrza i obniżenie poziomu hałasu komunikacyjnego.

Parkuj i jedź

Jednym z elementów systemu komunikacji miejskiej są parkingi P+R („Parkuj i Jedź”). Idea tego typu miejsc polega na zachęceniu kierowców wjeżdżających do miasta, do pozostawiania  samochodów na tych właśnie parkingach i kontynuowania podróży komunikacją publiczną. Obecnie w Krakowie funkcjonuje:

  • P+R „Czerwone Maki” – zlokalizowany jest przy pętli tramwajowej oraz autobusowej”Czerwone Maki” – dojazd od Autostrady A 4 – węzeł autostradowy Kraków – Skawina w kierunku centrum miasta przy ulicy Bunscha. Parking został uruchomiony w listopadzie 2012 roku, od grudnia 2013 roku działa w systemie zamkniętym. Kierowcom, którzy pozostawią swój samochód parking zapewnia: 196 miejsc postojowych, odkrytych dla pojazdów do 3,5 T; 4 miejsca postojowe dla osób niepełnosprawnych; stojaki na rowery; monitoring; pomoc obsługi parkingu 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Czynny jest codziennie od godziny 4:30 do 2:30 dnia następnego.
  • P+R „Kurdwanów – zlokalizowany jest przy pętli tramwajowej „Kurdwanów P+R” – wjazd na parking możliwy jest od strony ulicy Porucznika Halszki. Parking został uruchomiony w grudniu 2017 roku i działa w systemie zamkniętym. Czynny jest codziennie od godziny 4:30 do 2:30 dnia następnego i mieści 167 pojazdów. Na parkingu są 4 stanowiska do ładowania pojazdów elektrycznych. Parking posiada stojaki na rowery 16 rowerów (pod zadaszoną wiatą).
  • P+R „Bieżanów” – zlokalizowany jest przy pętli tramwajowej „Nowy Bieżanów P+R” – wjazd na parking możliwy jest od ulicy Barbary. Od stycznia 2018 roku działa w systemie zamkniętym. Czynny jest codziennie od godziny 4:30 do 2:30 dnia następnego i mieści 110 pojazdów. Na parkingu są 2 stanowiska do ładowania pojazdów elektrycznych. Posiada stojaki na rowery 20 stanowisk rowerów (pod zadaszoną wiatą).

Z tych trzech parkingów bezpłatnie mogą korzystać osoby posiadające aktywną Krakowską Kartę Miejską (KKM) z zapisanym ważnym biletem, pozostałe osoby powinny wykupić bilet parkingowy na kwotę 10 zł, na podstawie którego mogą korzystać z usług komunikacji miejskiej do godziny 2:30 dnia następnego. W przypadku pozostawienia samochodu poza dobą parkingową opłata dodatkowa wynosi 100 zł. W najbliższym czasie oddany zostanie parking P+R „Mały Płaszów” (na około 166 miejsc parkingowych), a w realizacji jest P+R „Bronowice”. Planowane są kolejne parkingi, m.in.: Swoszowice, Prądnik Czerwony, os. Piastów, Suche Stawy, Bieżanów, Mydlniki, Swoszowice, Rybitwy, Górka Narodowa, Pachońskiego, Krowodrza Górka, Azory, Rybitwy, Bieżanów, Mydlniki, Złocień.

Transport aglomeracyjny - wspólna jakość

Zatrzymywanie pojazdów na rogatkach Krakowa nie jest jedynym sposobem na podnoszenie komfortu życia mieszkańców Krakowa i otaczającej go aglomeracji. Od wielu lat zyskuje na jakości transport podmiejski. Na trasy do podkrakowskich miejscowości wyjeżdżają bardziej nowoczesne autobusy, rośnie liczba linii i  częstotliwość przejazdów. Stolica Małopolski wraz ze stowarzyszonymi gminami opracowuje również standardy dla transportu zbiorowego, które sprawią, że w przyszłości każdy przystanek komunikacji zbiorowej będzie wyglądał w ten sam sposób oraz dodatkowo spełniał odpowiednie wymagania, podnoszące bezpieczeństwo i komfort pasażerów podmiejskich autobusów. Dodatkowo w październiku 2018 roku zlecono przeprowadzenie badań dotyczących struktury rodzajowej biletów w pojazdach komunikacji miejskiej oraz popytu w pojazdach linii aglomeracyjnych. Ich wyniki pokażą jakie bilety cieszą się największą popularnością, jak duża grupa korzysta z uprawnień, szczególnie z tych dających możliwość bezpłatnych przejazdów oraz określą liczbę osób wybierających w codziennych podróżach do miasta komunikację zbiorową.