08.07.2022
Sytuacja związana z napływem obywateli Ukrainy chroniących się w Polsce przed skutkami działań wojennych w swym kraju postawiła przez samorządami lokalnymi wyzwania o niespotykanej dotąd skali. Zadania związane z potrzebami wsparcia i adaptacji obywateli Ukrainy są tym trudniejsze, iż nie miały oparcia w systemowych źródłach finansowania. Tym bardziej należy doceniać ogrom zaangażowania gmin Metropolii Krakowskiej w niesienie pomocy sąsiadom zza wschodniej granicy, zmagających się ze skutkami agresji na ich kraj.
Szybka odpowiedź na realne potrzeby
Działania w zakresie pomocy humanitarnej zostały podjęte przez samorządy Metropolii Krakowskiej niezwłocznie, w momencie wybuchu konfliktu zbrojnego. Wszystkie gminy MK organizowały zbiórki darów i ich dystrybucję między potrzebującymi (jednostkami zaangażowanymi w tym działaniu w największej mierze były ochotnicze straże pożarne oraz jednostki wychowawczo-oświatowe), w miarę możliwości udostępniały infrastrukturę komunalną na potrzeby zakwaterowania uchodźców, podejmowały też działania pośredniczące na rzecz zakwaterowania uchodźców w podmiotach prywatnych. Niektóre gminy wspierały relokację uchodźców do innych krajów. Kolejną powszechną formą działania na rzecz uchodźców są działania informacyjne. Gminy uruchomiły poświęcone temu tematowi zakładki na stronach internetowych oraz podjęły się moderacji grup w mediach społecznościowych. Większość gmin organizowała spotkania i punkty informacyjne. Co więcej, gminy organizują, samodzielnie lub we współpracy z partnerami społecznymi, różne formy edukacji pozaformalnej, pomocy prawnej oraz psychologicznej.
Skoordynowany system wsparcia
Jednym z ważniejszych wyzwań w kontekście prowadzenia systemowej pomocy dla obywateli Ukrainy jest koordynacja wsparcia. Wszystkie gminy Metropolii prowadziły działania koordynacyjne, jednak w bardzo zróżnicowanym stopniu (w formie np. zespołów zadaniowych czy koordynatorów lokalnych w jednostkach pomocniczych). Jako dobrą praktykę aktywności w tym zakresie można przywołać działania koordynacyjne podjęte przez Miasto i Gminę Niepołomice. Polegały one na zaplanowaniu oraz konsekwentnej realizacji kolejnych działań w ścisłej współpracy z partnerami lokalnymi.
Zespół ds. wsparcia uchodźców
Biorąc pod uwagę skalę obecnych wyzwań, niezbędne jest kompleksowe, długofalowe wsparcie. W związku z tym warto zastanowić się nad formułą ponadlokalnej współpracy w zakresie koordynacji działań na rzecz uchodźców z Ukrainy, np. w formie międzygminnych zespołów zadaniowych.