26.04.2022
Gminy Metropolii Krakowskiej od lat z prowadzą działania zmierzające do poprawy jakości powietrza. Przed wejściem w życie uchwały antysmogowej, gminy ościenne Krakowa zobowiązały się do prowadzenia działań, których celem jest znaczące przyspieszenie wymiany starych źródeł ciepła oraz pełne wdrożenie uchwały antysmogowej. Środki na ten cel przekazała Gmina Miejska Kraków.
Efekty podjętych działań służących poprawie jakości powietrza na terenie Metropolii Krakowskiej zaprezentowano podczas konferencji prasowej z udziałem przedstawicieli gmin Metropolii Krakowskiej.
Miasto Kraków w walce o czyste powietrze nie ogranicza swoich działań wyłącznie do granic administracyjnych. Współpraca w ramach Stowarzyszenia Metropolia Krakowska daje możliwość wspólnego działania wszystkich 15 gmin członkowskich na rzecz poprawy jakości powietrza. Podejmowane działania mają na celu przygotowanie mieszkańców do wejścia w życie uchwały antysmogowej (tj. 1 stycznia 2023 r.), równoznacznego z zakazem użytkowania bezklasowego kotła pod karą grzywny.
Jakie działania podjęły gminy Metropolii Krakowskiej?
Na działania mające na celu poprawę jakości powietrza – głównie na likwidację pieców węglowych – gminy MK w latach 2016 – 2021 przeznaczyły łącznie ponad 132 mln zł. Do tej pory zlikwidowano ponad 9 tys. nieekologicznych źródeł ciepła. W gminach intensywnie działają ekodoradcy pomagający mieszkańcom w indywidualnym doborze najefektywniejszego źródła ogrzewania oraz pozyskaniu i rozliczeniu dotacji na ten cel. Warto podkreślić, że tylko w 2021 r. w ramach różnych programów dotacyjnych, mieszkańcy Metropolii złożyli ponad 5 tys. wniosków na wymianę starych pieców. Powiat Krakowski jest liderem w Małopolsce w liczbie złożonych wniosków do Programu Czyste Powietrze. Prowadzone są także przedsięwzięcia informacyjno-edukacyjne dotyczące korzyści wynikających z wymiany źródła ciepła oraz terminu wejścia w życie uchwały antysmogowej.
Wspólnie w trosce o jakość powietrza
– Powietrze nie zna granic. Dlatego też, jako Miasto Kraków podjęliśmy decyzję o wsparciu sąsiednich gmin w działaniach mających zachęcić mieszkańców do wymiany starych pieców – mówi Jerzy Muzyk, II Zastępca Prezydenta Miasta Krakowska, Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Metropolia Krakowska. W związku z wejściem w życie przepisów uchwały antysmogowej dla Małopolski, na przełomie 2021/2022 roku Miasto Kraków przekazało gminom ościennym ponad 400 tysięcy złotych na bieżące działania informacyjne. Tego typu wsparcie jest niezwykle ważne z punktu widzenia podnoszenia świadomości mieszkańców oraz zbliżającego się zakazu użytkowania kotłów bezklasowych od 1 stycznia 2023 roku.
W 2021 r. samorządy Metropolii Krakowskiej wspólnie podjęły decyzję o prowadzeniu aktywnej kampanii informacyjnej wśród mieszkańców oraz realizacji dodatkowych przedsięwzięć zmierzających do likwidacji bezklasowych źródeł ciepła.
Rozpoczęto m.in. w ramach projektu Inicjatywa 600, kampanię opartą na:
Podjęte działania
Dzięki dodatkowemu wsparciu na terenie gmin Metropolii Krakowskiej zintensyfikowano prowadzone kontrole spalania. Wykorzystano do nich nowoczesne narzędzia tj. drony oraz specjalistyczny sprzęt (m. in. wilgotnościomierze). Kontrole stały się również doskonałą okazja do bezpośredniej rozmowy z mieszkańcami i przekazania im szczegółowych informacji dot. możliwości i korzyści wynikających z wymiany źródła ciepła. Pomocne w tym okazały się przygotowane ulotki i materiały informacyjne. Wzmocnienie przekazu kierowanego do mieszkańców stanowiły też tablice, bilbordy i liczne artykuły prasowe informujące
o możliwościach oraz korzyściach płynących z wymiany źródła ciepła.
„Ostatnia prosta”
Ostatnie miesiące na wymianę pieców bezklasowych to czas intensywnych działań prowadzonych przez gminy Metropolii Krakowskiej. Dodatkowo dzięki usilnym działaniom Stowarzyszenia Metropolia Krakowska pozyskano dodatkowe 10 mln zł na likwidację nieekologicznych źródeł ciepła w ramach projektów ZIT.
– Należy podkreślić, że proces likwidacji pieców zbiegł się z trudnymi warunkami. Ograniczenia związane z pandemią, inflacja, szczególnie wzrost cen mediów czy niestabilna sytuacja międzynarodowa nie mogą jednak stanowić przeszkody czy zniechęcać władz samorządowych w prowadzonych działaniach – mówi Jerzy Muzyk.
Pomimo trudności widać coraz większe zainteresowanie wymianą pieców. Wspólne działania wszystkich gmin Metropolii Krakowskiej przynoszą efekty. Istotne jest również niewydłużanie obecnych regulacji związanych z uchwałą antysmogową dla Małopolski – może to spowodować zatrzymanie całego procesu wymiany pieców na ekologiczne źródła grzewcze.
– Doświadczenia w zakresie poprawy jakości powietrza pokazują jak ważna jest konsekwencja w działaniach administracji publicznej. To dzięki konsekwentnym działaniom władz samorządowych różnych szczebli doprowadziliśmy do uchwalenia pierwszych w Polsce uchwał antysmogowych a Miasto Kraków jest modelowym przykładem działań na rzecz poprawy jakości powietrza. Liczymy na konsekwencję Zarządu Województwa i utrzymanie aktualnego brzmienia uchwały antysmogowej – apeluje Elżbieta Burtan, Wiceprezes Stowarzyszenia Metropolia Krakowska.
