06.05.2015
W dniach 4–5 maja 2015r. w Krakowie odbyły się obrady Europejskiego Kongresu Samorządów. Jest to cykl debat i spotkań poświęconych polskiej i europejskiej samorządności. Bierze w nim udział ponad 900 osób z całej Europy. Europejski Kongres Samorządów stanowi swoistą platformę wymiany poglądów dla liderów samorządowych i elit regionalnych z przedstawicielami administracji państwowej, organizacji pozarządowych i biznesu.
Na mocy traktatu lizbońskiego Komisja Europejska ma obecnie obowiązek zasięgania opinii samorządów regionalnych i lokalnych oraz ich stowarzyszeń w całej UE już na etapie poprzedzającym proces legislacyjny. To powoduje, że regionalny wymiar integracji europejskiej nabiera w ostatnim czasie jeszcze większego znaczenia. Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów Markku Markkula, jeden z głównych gości kongresu, w swoim wystąpieniu przypomniał, że podstawową rolą jego organizacji jest właśnie przenoszenie na poziom unijnych decyzji punktu widzenia europejskich miast i regionów.
Poza rozważaniami nad ideą samorządności na gruncie krajowym i europejskim podczas kongresu omówiono między innymi rolę środków unijnych w rozwoju lokalnym. Szczególnie w kontekście inwestycji, które w nowej perspektywy finansowej powinny przede wszystkim służyć podniesieniu jakości życia mieszkańców miast i regionów. Perspektywa finansowa UE na lata 2014-2020 będzie miała nową specyfikę, tzn. będzie koncentrować się wokół dużych metropolii, w tym dzięki narzędziu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. W tym kontekście podniesione zostało, że na obecnym etapie Polsce potrzebna jest ustawa metropolitarna, która zdjęłaby ograniczenia rozwoju miast, otwierając zupełnie nowe możliwości.
Priorytetowe cele polityki europejskiej takie jak ekologia czy zrównoważony rozwój były szeroko omawiane podczas paneli dyskusyjnych. Prezentowano innowacyjne rozwiązania w nawiązaniu do koncepcji Smart City w zakresie nowych technologii informatycznych, rozbudowy infrastruktury społecznej czy ułatwień w dostępie do administracji publicznej.
Podczas spotkania wielokrotnie podkreślano, że odkąd zniknęły granice państw, rola samorządów dynamicznie się zmienia. W całej Europie samorządy mają ogromny zakres odpowiedzialności w sferze edukacji, służby zdrowia czy ochrony środowiska i wciąż zyskują na znaczeniu.
Wśród uczestników kongresu wymienić można takie osobistości, jak: David Narmania, Mer, Urząd miasta Tbilisi, Gruzja; Zbigniew Jagiełło, Prezes Zarządu, PKO Bank Polski; Markku Markkula, Prezydent, Komitet Regionów Unii Europejskiej; Gudrun Mosler-Törnström, Przewodnicząca Izby Regionów w Kongresie Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy; Grzegorz Schetyna Minister Spraw Zagranicznych i Vladimír Mana Wiceminister Środowiska Republiki Czeskiej; Joanna Kluzik-Rostkowska, Minister Edukacji Narodowej; Krzysztof Kwiatkowski, Prezes Najwyższej izby Kontroli; Denitsa Nikolova, Wiceminister Rozwoju Regionalnego i Prac Publicznych Bułgarii; Paweł Orłowski, Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju; wielu samorządowców, w tym prezydenci miast Krakowa Jacek Majchrowski, Gdyni Wojciech Szczurek, Olsztyna Piotr Grzymowicz, Białegostoku Tadeusz Truskolaski, Gliwic Zygmunt Frankiewicza i Sosnowca Arkadiusz Chęciński, jak również marszałkowie województw: małopolskiego Marek Sowa, wielkopolskiego Marek Woźniak, podkarpackiego Władysław Ortyl, łódzkiego Witold Stępień, śląskiego Wojciech Saługa, Jakub Jędrzejewski; Wiceprezydent Poznania: Józef Kiełbasa, Dyrektor Sądu Okręgowego w Nowym Sączu oraz Irena Herbst, Prezes Zarządu Fundacji Centrum PPP; Jan Dziekański, Partner, Crido Taxand; Waldemar Olbryk, Wiceprezes Zarządu, Skanska Infrastructure Development; Paweł Pawłowski, Zastępca Dyrektora, Miasta Warszawa; Arwid Mednis, Partner w Wierzbowski Eversheds i Krzysztof Kwiatkowski, Prezes, Najwyższa Izba Kontroli (NIK); Bogusław Kośmider, Przewodniczący, Rada Miasta Krakowa, a także Anna Długosz, Dyrektor Biura Stowarzyszenia Metropolia Krakowska.
