DEBATY LOKALNE NA TEMAT ZAKAZU PALENIA WĘGLEM W GMINACH METROPOLII KRAKOWSKIEJ

15.04.2021

Szefowie Gmin Metropolii Krakowskiej planują podjąć lokalne debaty dot. wprowadzenia zakazu palenia węglem od 2029 r. Decyzja gmin powiązana jest z publikacją przez Urząd Marszałkowski „Wytycznych wprowadzania lokalnych uchwał antysmogowych w województwie małopolskim”. Wprowadzenie zakazu byłoby kolejnym krokiem po likwidacji kotłów bezklasowych do końca 2022 r. oraz wymianie wszystkich kotłów 3 i 4 klasy do końca 2026 r.

Od wielu lat Gminy Metropolii Krakowskiej prowadzą działania na rzecz poprawy jakości powietrza. Opublikowane w marcu br. przez Urząd Marszałkowski wytyczne wprowadzania lokalnych uchwał antysmogowych w województwie małopolskim, wskazują, że odejście od palenia węglem jest najlepszym kierunkiem, który służy poprawie jakości powietrza. Szefowie gmin Metropolii Krakowskiej po zapoznaniu się
z dokumentem, ustalili, że mając na uwadze potrzeby społeczne oraz wykorzystując wytyczne, w najbliższym czasie zainicjują w gminach debatę dotyczącą wprowadzenia zakazu spalania węgla od 2029 r.

– Wprowadzenie zakazu wymaga szerokiej debaty z mieszkańcami
i rozsądnego uzgodnienia warunków i wyjątków, dlatego chcielibyśmy w tym roku rozpocząć dyskusję o zaprzestaniu ogrzewania węglem od 2029 r. – mówią szefowie gmin Metropolii Krakowskiej.

Zgodnie z Programem ochrony powietrza dla województwa małopolskiego do końca 2022 r. mieszkańcy gmin Małopolski muszą zlikwidować kotły bezklasowe. Kolejna ważna zmiana to wymiana wszystkich kotłów 3. i 4. klasy do końca 2026 r. Naturalną konsekwencją wdrożenia powyższych zmian jest całkowite odejście od stosowania węgla. Szefowie gmin Metropolii sąsiadujących z Krakowem, chcą rozpocząć dyskusję
o zakazie stosowania węgla od 2029 r. Pozostanie możliwość użytkowania kotłów na biomasę spełniających wymagania klasy 5. do końca ich żywotności, a w przypadku kotłów na biomasę spełniających wymagania ekoprojektu pozostanie możliwość ich bezterminowego użytkowania.

Zgodnie z wytycznymi, zakaz używania węgla do ogrzewania byłby wprowadzony lokalnymi uchwałami antysmogowymi podejmowanymi przez Rady poszczególnych gmin. W dalszej kolejności zakaz stosowania węgla wymaga zatwierdzenia przez Sejmik Województwa Małopolskiego. Jednak, by móc z sukcesem zrealizować plan, nieodłącznym elementem procesu jest partycypacja społeczna
i przeprowadzenie debat z mieszkańcami, a wprowadzane zmiany powinny odbywać się przy zwiększaniu świadomości społecznej w zakresie jakości stosowanego paliwa oraz wsparciu przez samorządy mieszkańców w tych działaniach. Bardzo ważnym czynnikiem usprawniającym przeprowadzenie zmian jest rozwój sieci gazowniczej i wspieranie alternatywnych form ogrzewania. Dodatkową zachętę do odejścia od stosowania węgla powinny stanowić dotacje funduszy europejskich. Bez wsparcia funduszy europejskich realizacja ambitnych zamierzeń zielonej transformacji nie będzie możliwa dlatego liczymy, że jeszcze w 2021 r. Urząd Marszałkowski poinformuje o wysokości i zasadach przyznawania dotacji dla odnawialnych źródeł energii w ramach kolejnej perspektywy funduszy UE – przekonują włodarze gmin Metropolii.

Prezydent Krakowa deklaruje wparcie dla szefów gmin Metropolii Krakowskiej w zakresie dzielenia się doświadczeniami miasta we wprowadzaniu uchwały antysmogowej. Jednocześnie zgadza się
z przekonaniem, że odejście od stosowania węgla to skuteczny środek do redukcji niskiej emisji, co potwierdza przykład Krakowa. – Chciałbym, żeby ta kadencja przyniosła rozstrzygnięcia w kwestii zakazu palenia węglem również w gminach sąsiadujących z Krakowem – mówi Jacek Majchrowski, prezydent m. Krakowa.

Jednymi z pierwszych gmin Metropolii, które rozpoczęły działania zmierzające do przyjęcia lokalnej uchwały antysmogowej są Gmina Skawina oraz Gmina Zabierzów. Rada Gminy Skawina w 2019 r. pojęła Uchwałę w sprawie akceptacji dla działań zmierzających do wprowadzenia zakazu montażu źródeł ciepła na paliwa stałe
w nowych budynkach oddawanych do użytkowania w Gminie Skawina.
  Ta uchwała ostatecznie nie weszła w życie, ponieważ nie przyjął jej Sejmik Województwa. Podczas kwietniowego posiedzenia Rady Miejskiej planowane jest pierwsze czytanie uchwały prowadzącej do całkowitego zakazu palenia węglem. Natomiast w gminie Zabierzów podczas sesji Rady Gminy w marcu br. podjęto rezolucję na temat wprowadzenia zakazu spalania węgla w kotłach od 2029 r.