15.09.2022
Gmina Świątniki Górne wychodząc naprzeciw wyzwaniom związanym z ochroną środowiska podejmuje liczne działania mające na celu wspieranie naturalnego otoczenia.
W dobie zagrożeń utraty podstawowej wartości jaką jest natura, w swoich zadaniach gmina Świątniki Górne wychodzi naprzeciw jej ochronie. Na terenie gminy edukację w zakresie proekologicznym zaczynają od najmłodszych lat. W przedszkolach i szkołach prowadzone są prelekcje, konkursy oraz zajęcia budujące świadomość ochrony fauny i flory. Podczas organizacji wydarzeń gminnych, pracownicy urzędu gminy wychodzą do mieszkańców z osobistym spotkaniem, by móc przedstawić zagrożenia jakie mogą nas czekać, jeżeli wspólnie nie zadbamy o środowisko. Eliminacja szkodliwych źródeł ciepła to zadanie priorytetowe, a pozyskiwanie funduszy zewnętrznych na ten cel stanowi kluczowe działanie.
Rozbudowa parku w Świątnikach Górnych to kolejne miejsce na lokalnej mapie, gdzie w naturalnym środowisku – w otoczeniu drzew można obcować z naturą i odpoczywać. Realizacja projektu dot. kanalizacji oraz budowa przydomowych oczyszczalni ścieków to szansa na likwidację zbiorników bezodpływowych. Budowa PSZOK-a na terenie Świątnik Górnych umożliwi ekologiczne segregowanie odpadów. Na płycie P&R w Świątnikach Górnych umieszczono punkt zbiórki odpadów min. żarówek, telefonów komórkowych, płyt CD itp., by jak najlepiej umożliwić mieszkańcom segregację śmieci.
Podczas projektowania obiektów użyteczności publicznej skupiamy się na tworzeniu terenów zieleni i zadrzewienia, montujemy instalacje fotowoltaiczne oraz podtrzymujemy naturalne środowisko zwierząt (tworzymy budki dla ptaków, domki dla jeży, pszczół czy też innych pożytecznych owadów).
Opracowany Gminny Program Ochrony Środowiska ma na celu określenie odpowiednich działań mających za zadanie doprowadzenie do poprawy stanu środowiska naturalnego, efektywnego zarządzania środowiskiem, zapewnienie skutecznych mechanizmów chroniących środowisko przed degradacją.
Jednym z ważnych zadań jest angażowanie mieszkańców w działania proklimatyczne. Podczas akcji informacyjnych, mieszkańcy zachęcani są do zbierania nakrętek, które podczas większości wydarzeń wymieniane są na rośliny oczyszczające powietrze. Zarazem dzięki temu wspierane są akcje charytatywne na terenie gminy.
– Pamiętajmy, że otoczenie w którym żyjemy zapewnia nam podstawowe warunki do życia. Pozostając obojętnym na zagrożenia, dajemy przyzwolenie na jego degradację – Małgorzata Duży, Burmistrz Miasta i Gminy Świątniki Górne.
Od 2016 roku Gmina Świątniki Górne realizuje działania mające na celu poprawę jakości powietrza. W związku z tym, że niska emisja to główny sprawca niekorzystnego stanu powietrza, dla mieszkańców zostały uruchomione programy dofinansowujące wymianę urządzeń grzewczych. Gmina pozyskiwała środki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie – program PONE (3 edycje w latach 2016, 2017, 2018) z którego skorzystało 122 beneficjantów. Dodatkowo ponad 380 osób wymieniło kocioł na gazowy w ramach projektów realizowanych z funduszy Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego (program jest nadal realizowany). W Gminie uruchomiony został również punkt konsultacyjny Programu „Czyste Powietrze”, gdzie udzielana jest pomoc w ramach wniosków dotujących termomodernizację oraz wymiany nieekologicznych źródeł ciepła.
Ostatnie lata przyniosły realizację nowych inwestycji związanych z zieloną energią na terenie Gminy Świątniki Górne. Udało się zamontować 3 instalacje fotowoltaiczne na budynkach użyteczności publicznej: Szkoła Podstawowa w Świątnikach Górnych, Szkoła Podstawowa w Rzeszotarach, Zespół Szkół w Świątnikach Górnych co pozwoli obniżyć koszty związane ze zużyciem energii oraz przyczyni się do poprawy jakości środowiska w związku z wykorzystywaniem naturalnej energii.
Dodatkowo w ramach partnerskiego projektu „Czysta Energia Blisko Krakowa” dofinansowanego ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego udało się zamontować 131 instalacji odnawialnych źródeł energii na budynkach mieszkalnych w tym panele fotowoltaiczne, solary, pompy ciepła i kotły na biomasę.
Rozwój odnawialnych źródeł energii jest więc znaczący, co potwierdzają dane pozyskane z TAURON Dystrybucja S.A. mówiące o podłączeniu na terenie Gminy Świątniki Górne tylko w 2021 roku 231 instalacji fotowoltaicznych.
Zwracamy uwagę, aby budynki użyteczności publicznej były odpowiednio ocieplone, dlatego w ubiegłych latach, korzystając ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego WM na lata 2014-2020 wykonano termomodernizację kilku budynków gminnych, głównie placówek oświatowych. To ważne działania mające na celu ograniczenie strat ciepła w budynkach, co ma wpływ na aspekt ekologiczny ale również ekonomiczny. Również w bieżącym roku realizowane są działania termomodernizacyjne m.in. dzięki środkom ministerialnym wymieniona zostanie stolarka okienna w budynku szkoły muzycznej w Świątnikach Górnych.
Wybudowany parking typu P&R w Świątnikach Górnych ma zachęcać mieszkańców do korzystania z bardziej ekologicznego transportu zbiorowego. Dodatkowo samorząd województwa małopolskiego pozytywnie ocenił wniosek w konkursie dotyczącym budowy stacji ładowania pojazdów elektrycznych i tym samym zdecydował o przyznaniu pomocy finansowej na realizację programu w Gminie Świątniki Górne. W 2023 r. na parkingu przy UMiG Świątniki Górne ma zostać zainstalowana stacja ładowania pojazdów elektrycznych. Przedsięwzięcie ma promować czysty transport, który zmierza do poprawy jakości powietrza. Corocznie w ramach Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu, oprócz darmowych przejazdów komunikacją miejską w tzw. dniu bez samochodu, podejmowane są działania promujące transport ekologiczny.
Gmina ma świadomość, że edukacja dzieci to inwestycja w przyszłość, która ma przełożenie na osoby dorosłe. Oczywiście równie ważna jest bezpośrednia edukacja osób dorosłych, a także seniorów. Realizowane zadania z zakresu edukacji ekologicznej, często współfinansowane ze środków zewnętrznych mają na celu wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców Gminy. Treści rozwijają zainteresowania środowiskiem przyrodniczym i kształtują postawy ekologicznych. Edukujemy jak dbać o czyste powietrze, które jest nasza wspólną sprawą.
Aby uświadomić mieszkańcom problem związany z niską emisją i zanieczyszczeniem powietrza, którym oddychamy – na terenie gminy zamontowane zostały czujniki monitorujące stan jakości powietrza. Mieszkańcy na bieżąco mogą sprawdzać na interaktywnej mapie stan powietrza w gminie., a dla samorządu informacje te są podstawą do podejmowania kolejnych działań. Natomiast w trosce o najmłodszych przekazaliśmy dla przedszkoli oczyszczacze powietrza, sfinansowane przez Gminę oraz Województwo Małopolskie.
Również kontrole palenisk domowych wykonywane przez upoważnionych pracowników urzędu, mają na celu oprócz egzekwowania obowiązujących przepisów, edukację mieszkańców. W ostatnim sezonie grzewczym do działań kontrolnych wykorzystano drony, które posłużyły do wykonania analizy jakości powietrza. Podczas kontroli pobierane są również próbki popiołu, które przekazywane są do akredytowanego laboratorium.
W ramach działań edukacyjno–informacyjnych funkcjonuje również fanpage o ekologicznej tematyce pn. „Mamy zielone pojęcie–Świątniki Górne w Zdrowej Atmosferze”, gdzie zamieszczane są działania ekologiczne podejmowane na terenie Gminy.
Rozpoczynamy realizację projektu pn. „Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków oraz sieci wodociągowej na terenie Gminy Świątniki Górne”. W ramach inwestycji planowane jest wybudowanie 86 przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy Świątniki Górne. Wiele osób zwraca uwagę na to, że oczyszczalnie są proekologiczne. Wynika to przede wszystkim z faktu, iż nie przyczyniają się do niszczenia środowiska naturalnego. Decydując się na takie rozwiązanie, możemy być pewni, że żadne szkodliwe substancje nie zanieczyszczają wód gruntowych, czy też gleby.
Projekt pn. „Uporządkowanie gospodarki ściekowej – budowa kanalizacji sanitarnej wraz z przepompowniami dla Gminy Świątniki Górne”. Przedsięwzięcie obejmuje swoim zakresem ok. 70 km sieci kanalizacji sanitarnej. Główny cel projektu to wzmocnienie spójności gospodarczej i społecznej na terenie realizacji inwestycji, poprawa stanu środowiska naturalnego, czystości wód oraz dostosowanie gospodarki ściekowej aglomeracji Kraków do wymagań Polski i Unii Europejskiej, a tym samym przyczynienie się do realizacji celów polityki ekologicznej Unii Europejskiej, tj. do ochrony, zachowania i poprawy jakości środowiska, ochrony zdrowia ludzkiego oraz oszczędnego i racjonalnego wykorzystania zasobów naturalnych.
Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK) to miejsce, do którego mieszkańcy miasta i gminy Świątnik Górne mogą w ramach opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oddać wytworzone przez siebie selektywnie zebrane odpady komunalne.
Obecnie Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów w Świątnikach Górnych prowadzony jest formie mobilnego punktu raz miesiącu w okresie od marca do listopada każdą pierwszą sobotę miesiąca.
Gmina Świątniki Górne otrzymała dofinansowane z Programu Rządowy Fundusz Polski Ład, którego celem będzie przebudowa istniejącego punktu wraz cała infrastrukturą. Planowana w miejscowości Świątnik Górne inwestycja, składać się będzie z placu utwardzonego do składowania odpadów w kontenerach , koszach oraz boksów składowych zadaszonych wiatą, wagi najazdowej, oświetlenia placu, ogrodzenia z monitoringiem oraz tablic informacyjnych . Teren PSZOK-u będzie otoczony zielenią i nadzorowany przez wykwalifikowanych pracowników. Dla potrzeb administracyjnych i socjalno-sanitarnych wykorzystany zostanie istniejący budynek przy oczyszczalni ścieków.
Budowa nowoczesnego PSZOK-u ma poprawić system gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gminy, a także ułatwić mieszkańcom przekazywania poszczególnych rodzajów odpadów w bezpieczne i przystosowane do ich odbioru miejsce.
